Wat als werkgevers en werkenden wendbaar zijn en effectief kunnen inspelen op de transities die invloed hebben op werk? 

‘Na mijn middelbare school ben ik bouwkunde gaan studeren,’ vertelt Joris. ‘Ik zit nu in mijn derde jaar en loop stage bij bouwbedrijf Koers. Mijn stagebegeleider John vroeg mij of ik mee wilde doen aan de Talent Innovation Pool (TIP). Het klonk interessant om extra kennis op te doen en mijn blik op de sector waar ik in zit te verbreden, dus wilde ik graag meedoen.’ 

Merijn: ‘De Talent Innovation Pool (TIP) is een innovatief leerconcept, waarbij je als community van elkaar leert. Waar je vroeger een leraar had die kennis overdraagt op een groep, draagt de groep hier kennis aan elkaar over en stijgt daardoor boven zichzelf uit. Iedereen heeft een deel van de oplossing en vult elkaar aan, daardoor ontstaat er meer dan de som der delen. Bij TIP brengen we verschillende perspectieven samen, via transdisciplinair werken. Daarbij draagt iedereen niet alleen vanuit de eigen discipline de puzzelstukjes aan, maar verdiepen zich echt in elkaars perspectief. De perspectieven die we bij TIP samenbrengen zijn de vier o’s: onderwijs, onderzoek, overheid en ondernemers. Onderwijs en onderzoek brengen kennis in en halen op waar de kennisbehoefte zit. Ondernemers brengen kennis vanuit de praktijk in en halen brede kennis over de hele keten op. De overheid brengt het maatschappelijke perspectief in en haalt eruit wat nodig is om de transitie richting circulair bouwen aan te jagen. We vormen inmiddels met 20 partners uit deze vier o’s een consortium, een langdurige en meerjarige medewerking. Bijvoorbeeld met kennisinstellingen zoals de UvA, het ROC Da Vinci en de Hogeschool Rotterdam, en ondernemers zoals met Cirkelstad en Bouwend Nederland.’ 

Magdalena: ‘Het Talent Innovation Pool (TIP) project sluit nauw aan bij ons programma Toekomstbestendig Werk. TIP verbindt derdejaars hbo-studenten van de Hogeschool Rotterdam met professionals uit de bouwsector in een twintig weken durende leercommunity. Samen werken zij aan vraagstukken op het gebied van circulair en emissieloos bouwen, ondersteund door masterclasses en bedrijfsbezoeken. Deze aanpak bevordert wendbaarheid en veerkracht bij zowel werkgevers als werknemers, waardoor zij effectief kunnen inspelen op transities die invloed hebben op werk.’ 

Joris: ‘TIP is heel leerzaam geweest voor mij. Het is een goede manier om te netwerken en veel te leren, bijvoorbeeld over nieuwe technologieën die aan bod kwamen in de sessies. Het was ook heel mooi dat er zoveel verschillende mensen deelnamen. Dat creëerde interessante discussies vanuit verschillende hoeken. En ik voelde ook echt dat de professionals die er waren, het heel waardevol vonden om de mening en ideeën van studenten te horen. Wij brengen juist weer de nieuwe informatie in.’ 

Merijn: ‘De belangrijkste doelstelling van TIP is dat iedereen leert over hoe het wel kan. Dat gaat over drie punten: actuele kennis over bouwen, het opzetten van samenwerkingsverbanden en het opleiden en vormen van mensen in deze sector tot ambassadeurs van duurzaam bouwen. In het programma draaien ook studenten zoals Joris mee. Zij lopen stage bij bedrijven en zijn dus ook professionals. Dat geeft een enorme meerwaarde, zij nemen recente kennis mee vanuit hun opleiding en hebben vaak een frisse kijk op zaken. TIP is gestart omdat er vraag ontstond naar stagiaires bij bouwbedrijven, vanuit een concrete vraag op de werkvloer. Inmiddels richt TIP zich op het ontwikkelen van de beroepsbevolking, het leven lang ontwikkelen van professionals in de regio.’ 

Magdalena: ‘De Goldschmeding Foundation richt zich op projecten binnen het praktisch opgeleid onderwijs om duurzame vaardigheden te bevorderen. Zo ondersteunen we initiatieven die zich richten op het integreren van duurzaamheid in het curriculum van het beroepsonderwijs, zoals het Sustainability Skills-programma. Dit programma brengt onderwijsinstellingen, bedrijven en overheden samen om studenten voor te bereiden op de veranderende arbeidsmarkt. De arbeidsmarkt zal de komende jaren aanzienlijk veranderen door factoren zoals digitalisering, verduurzaming en demografische verschuivingen. Banen zullen verdwijnen, veranderen of nieuw ontstaan. Om (aankomend) werkenden hierop voor te bereiden, is het essentieel om in te zetten op een leven lang leren en het ontwikkelen van duurzame vaardigheden. Dit kan worden bereikt door nauwe samenwerking tussen onderwijsinstellingen, bedrijven en overheden, zodat opleidingen beter aansluiten op de praktijk en de behoeften van de toekomst.’ 

Merijn: ‘Om de transities van de toekomst, zoals de grondstoffentransitie, het hoofd te bieden, is het nodig om mensen van nu op te leiden voor werk van de toekomst. TIP is een nieuwe vorm van onderwijs, die sterk past bij een snel veranderende wereld. De bouw is een cruciale sector om de stap richting de doelen van de grondstoffentransitie te zetten. Maar circulair bouwen is nog sterk in beweging. Dan is een concept waarbij je tegelijkertijd kennis opbouwt en van elkaar leert veel passender dan de traditionele manier van leren. Door de uitdaging waar we voor staan gedeeld te maken met de groep, te benadrukken dat iedereen nog zoekende is en dat iedereen een stukje van de puzzel bij zich draagt, kan je verschillende groepen en perspectieven bij elkaar brengen en een open leercultuur creëren.’ 

Magdalena: ‘Een belangrijke les uit de samenwerking met projecten zoals TIP is het belang van een integrale benadering waarbij onderwijs en bedrijfsleven nauw samenwerken. Deze samenwerking zorgt voor een betere aansluiting tussen theorie en praktijk, wat de effectiviteit van onderwijsprogramma's vergroot. Deze aanpak passen we ook toe in andere projecten om zo de impact te maximaliseren. Ik ben bijzonder trots op de manier waarop we met projecten zoals TIP een brug slaan tussen onderwijs en praktijk. Door studenten en professionals samen te brengen rondom actuele vraagstukken, dragen we bij aan een toekomstbestendige en veerkrachtige arbeidsmarkt. Het is inspirerend om te zien hoe deze samenwerking leidt tot innovatieve oplossingen en persoonlijke groei bij de deelnemers.’  

Joris: ‘In de werkgroepen van TIP leerde je bijvoorbeeld het berekenen van de restwaarde van bouwmaterialen. Dat is een goede methode om de voordelen van circulair bouwen te laten zien. Ook leerden we hoe we kunnen bouwen met circulaire materialen, welke installatiemethoden bestaan, hoe toekomstbestendig slopen eruit kan zien. Elk onderdeel van de bouw werd wel besproken en hebben we een excursie en masterclasses over gehad.’ 

Magdalena: ‘De transitie naar een toekomstbestendige economie vraagt om specifieke vaardigheden die momenteel schaars zijn. Projecten zoals TIP spelen een cruciale rol door studenten praktisch op te leiden en hen deze essentiële vaardigheden bij te brengen. Daarnaast gaat het ook om een andere manier van leren, cocreëren en samenbrengen, waar ook leven lang ontwikkelen een grote rol speelt. Dit helpt om de kloof tussen onderwijs en bedrijfsleven te overbruggen en zorgt ervoor dat toekomstige professionals beter voorbereid zijn op de arbeidsmarkt.’ 

Joris: ‘Ik denk dat er in de toekomst veel verplichtingen en regels gaan komen vanuit bijvoorbeeld de overheid over duurzaam bouwen. Het is dus goed om daar zo vroeg mogelijk zoveel mogelijk over te leren. Die regels zijn ook belangrijk. Want mensen kunnen nu wel de intentie hebben om duurzaam te bouwen, maar uiteindelijk hangt daar nog een hoog prijskaartjes aan en voor bedrijven is het toch ook belangrijk om geld te verdienen. Pas als iedereen moet, dan gaat het snel. Het wordt dan ook belangrijker voor bedrijven om te gaan samenwerken, wat al wordt gedaan maar ook nog versterkt kan worden. Dan kan je bijvoorbeeld als je een gebouw aan het slopen bent, meteen met de sloper afspreken om de materialen uit het oude gebouw te leveren aan mensen die een nieuw gebouw bouwen. Samen krijg je uiteindelijk meer voor elkaar.’ 

Magdalena: ‘De transities waar we voor staan, zoals verduurzaming en digitalisering, bieden zowel uitdagingen als kansen. Het is van groot belang dat we gezamenlijk investeren in het ontwikkelen van duurzame vaardigheden en het creëren van een lerende omgeving. Alleen door samenwerking tussen onderwijs, bedrijfsleven en overheid kunnen we een veerkrachtige en toekomstbestendige economie realiseren.’